Τα τελευταία χρόνια ακούμε όλο και περισσότερο τον όρο «ενσυναίσθηση», σχετικά ή όχι με το παιδί, ενώ ιδίως στην εποχή της πανδημίας χρησιμοποιείται όλο και πιο συχνά, καθώς παίζει τεράστιο ρόλο στη διάδραση των ανθρώπων μεταξύ τους.
Η ενσυναίσθηση αποτελεί μία σημαντική δεξιότητα, που μας επιτρέπει να κατανοούμε ουσιαστικά τα συναισθήματα των άλλων και να μπορούμε να «μπούμε στη θέση τους», έστω και αν στην πραγματικότητα δεν έχουμε ποτέ βρεθεί σε αντίστοιχη θέση. Η ικανότητα αυτή είναι εξαιρετικά σημαντική, καθώς αποτελεί το κλειδί για πραγματικές και θετικές σχέσεις με τους άλλους, μειώνει τη διάθεση για σύγκρουση και τις πιθανότητες παρεξηγήσεων, ενώ καλλιεργεί την καλοσύνη, τη διάθεση για βοήθεια και τη θετική συμπεριφορά. Όπως κάθε δεξιότητα, έτσι και αυτή διδάσκεται και καλλιεργείται στα παιδιά από νεαρή ηλικία, ενώ εξελίσσεται σε όλη τη διάρκεια της ζωής μέσα από τις εμπειρίες μας.
3+1 Τρόποι για να Διδάξεις στα Παιδιά την Ενσυναίσθηση
1.Δώσε το παράδειγμα
Είναι αλήθεια πως είναι σχεδόν αδύνατον να διδάξεις σε ένα παιδί οποιαδήποτε δεξιότητα μόνο με τα λόγια. Τα παιδιά πάντα θα μιμούνται περισσότερο συμπεριφορές, παρά θα ακούνε νουθεσίες. Έτσι, η δική σου αλληλεπίδραση με τον περίγυρο θα γίνει το πρότυπο της ενσυναίσθησης για το παιδί σου. Μάλιστα, σύμφωνα με τους ειδικούς, ακόμη μεγαλύτερη σημασία έχει η συμπεριφορά σου στους τρίτους από ότι η συμπεριφορά σου στο ίδιο το παιδί στο θέμα αυτό.
2.Συζήτησε για τα συναισθήματά του
Μη φοβάσαι να μιλάς με το παιδί σου για τα συναισθήματά του, είτε αυτά είναι θετικά είτε αρνητικά. Εάν, ας πούμε, το παιδί σου φοβάται το σκοτάδι, αντί να του πεις «Δεν υπάρχει λόγος να φοβάσαι!», θα πρέπει να το βοηθήσεις να εξερευνήσει αυτό του το συναίσθημα με ερωτήσεις, όπως «Τι είναι αυτό που αισθάνεσαι; Τι είναι αυτό που σε φοβίζει στο σκοτάδι;», ώστε να μάθει να αναλύει και να συζητά τους φόβους του. Εάν δεν συμπαθεί ένα άλλο παιδάκι, μην το μαλώνεις, αλλά ρώτα το πως αισθάνεται και γιατί δεν το συμπαθεί. Το σημαντικό είναι το παιδί μας να μάθει να αναγνωρίζει και να αναλύει τα συναισθήματά του, κατανοώντας πως όλα τα συναισθήματα είναι καλοδεχούμενα και ανθρώπινα, αρκεί να ξέρουμε να τα διαχειριζόμαστε σωστά μέσα από το στοχασμό και τη συζήτηση.
3.Βοήθησέ το να αναγνωρίσει τα συναισθήματα των άλλων
Είτε διαβάζοντας ένα βιβλίο, είτε παρακολουθώντας μία εκπομπή ή μία ταινία, είτε και στην καθημερινότητα, βοήθησε το παιδί να αναγνωρίσει και να κατανοήσει τα συναισθήματα των άλλων, είτε πρόκειται για τους ήρωες μίας ιστορίας είτε για πραγματικούς ανθρώπους. Ο εντοπισμός και η αναγνώριση ενός συναισθήματος είναι το πρώτο βήμα για την τελική κατανόησή του. Ειδικά στα παιδικά παραμύθια είναι εύκολο να ξεκινήσεις από μικρή ηλικία, εξηγώντας τα συναισθήματα πχ. της χιονάτης σε κάθε φάση της ιστορίας και πως αυτά τα συναισθήματα την οδήγησαν στην πορεία και στο τέλος του παραμυθιού.
+1.Επιβράβευσε την ενσυναίσθηση στο παιδί
Είναι πολύ σημαντικό να εντοπίζεις και να επιβραβεύεις τις πράξεις εκείνες του παιδιού που δείχνουν ενσυναίσθηση, καθώς έτσι θα συνεχίσει να κάνει παραπλήσιες πράξεις στο μέλλον και τελικά θα του γίνουν βίωμα. Πρέπει να προσπαθείς να είσαι συγκεκριμένη και να μην περιορίζεσαι απλώς σε ένα «μπράβο», αλλά να λες πχ. «Μπράβο Μαρία που βοήθησες την αδελφούλα σου να βάλει το κράνος της, γιατί έτσι δεν θα φοβάται να ανέβει στο ποδήλατο. Είσαι πολύ καλό παιδί και είμαι πολύ περήφανη για εσένα!». Ε, και κάποιο δώρο για το παιδί δεν είναι κακό…